İş Modeli Tuvali

İş modeli nedir diye bir tanımlama yaparak başlayabiliriz sanıyorum. Buna göre; “iş modeli”, bir şirketin “değeri” nasıl yaratıp nasıl dağıttığını ve finansal sürekliliğini nasıl kazandığını tanımlayan bir mantık modelidir diye tanımlayabiliriz.

Bu modeli uygulayabilmek için öncelikle nasıl yapacağımızı belirlememiz gerekir, ki bunun için bir araca ihtiyacımız olacaktır. Yani, örneğin bir ressam bir tuval üzerinde eserini nasıl geliştirip ortaya koyuyorsa, biz de esasında kısa, kavramsal ve şematik bir model üzerinde çalışabilir, rakam veya hedefler belirtmeden iş modelimize dair stratejimizi bir “tuval” üzerinde geliştirip ortaya koyabiliriz.

İşte “iş modeli tuvali” dediğimiz aracımız aşağıdaki örnekte görüldüğü gibidir. Bunu ister bir duvara asın ve üzerinde post-it’lerle çalışın, ister bir kağıda dökün ve yazıp çizip stratejinizi geliştirin.

İş modeli tuvali dokuz başlıktan oluşur. Alt kısım gelir-gider sorularına yanıtları içerir. Üst kısmın sağ tarafı “müşteri”, sol tarafı “hizmetin/servisin altyapısını” ve orta kısım ise “müşteriye sunulan değer teklifini” tarifler. Bu dokuz başlık altında, kritik sorulara kısa ve öz yanıt verilir, ki böylece iş modeliniz bir tuval üzerinde resmedilir.

Yukarıdaki sorular en temel olanlarıdır. Esasında aşağıdaki örnekte göreceğiniz üzere; her bir başlık altında yanıtlanması ve kısa açıklamalarla detaylandırılması beklenen sorular görülmektedir. Bu sorulara ne kadar öz ve iş fikrinize uygun yanıtlar verirseniz, iş modeliniz de o kadar net olacaktır. İş modeliniz net ve belli olduktan sonra, bunun tüm şirketiniz çalışanlarının anlamasını, sahiplenmesini ve sürdürülebilir olması için içselleştirilmesini sağlayacak “organizasyon kültürünüzü” geliştirmeye başlayabilirsiniz (ki “kültür” meselesini burada bırakalım, şimdilik başka bir yazının konusu olsun).

Dünyada başarılı olmuş bir kaç girişimin “iş modeli tuvalini” şu linklerden inceleyebilirsiniz; Airbnb, Apple

Sizin de bir iş fikriniz var ve hayata geçirmek niyetindeyseniz, muhakkak bir “iş modeliniz” olsun. Buradaki model umuyorum işinizi hayata geçirmede ve büyütmede size çok yardımcı olacaktır. Faydalanmanız dileğiyle,

Sevgi ve saygılarımla.