5 min read

Dikkat! Ticari Amaçla Fatura Ödenmemesi Hakkında

TÖDEB (Türkiye Ödeme ve Elektronik Para Kuruluşları Birliği) tarafından 2022 yılının ilk Yönetim Kurulu kararı 12 Ocak 2022 tarihinde alındı.
Dikkat! Ticari Amaçla Fatura Ödenmemesi Hakkında

TÖDEB tarafından alınan bu ilk karar; "Ödeme ve Elektronik Para Hizmetlerinin 6493 sayılı Ödeme ve Menkul Kıymet Mutabakat Sistemleri, Ödeme Hizmetleri ve Elektronik Para Kuruluşları Hakkında Kanuna Aykırı Olarak Ticari Amaçla Fatura Ödenmesi İşlemlerinde Kullanılmamasına İlişkin İlke Kararı" ile ilgili oldu.

Alınan ilke kararının detayları şu şekilde özetlenebilir;

Kuruluşlar, nezdinde açılan hesaplar (cüzdan ya da her ne ad altında olursa olsun) ile ön ödemeli kart ya da diğer kart hizmetlerinin; kendi uygulamaları ve kanalları ile temsilcileri haricinde gerçek veya tüzel kişilerce fatura ödemesi işlemlerinin ticari amaçla gerçekleştirilmesine yönelik olarak kullanılmasına izin vermezler.

Özetle; fatura ödemeleri yalnızca lisanslı kuruluşlar ve yetkili temsilcileri aracılığıyla gerçekleştirilebilecektir.

Kuruluşların ortakları, yöneticileri, görevlileri veya temsilcileri, fatura üreten kurum ile anlaşılan yöntemin veya temsilcisi oldukları Kuruluşun kendilerine sunduğu ödeme yöntemi dışında, kendi şahsi hesapları, kartları ve/veya diğer ödeme ürünleri ile** üçüncü kişilere ait ticari amaçla **faturaların ödenmesine aracılık etmelerine izin vermezler.

Özetle; Kuruluşlar fatura kurumları ile anlaştıkları ödeme yöntemleri (ki lisanslı kuruluşun izne tabi ödeme hizmetleri kapsamında olmak kaydıyla) ve başka bir kuruluşun temsilcisi olarak hareket ediyorsa ilgili kuruluşun ödeme yöntemleri haricinde yöntemler kullanamazlar.

Burada özellikle TCMB'nin 03 Aralık 2021 tarihli ve E-TCMB.56887358-501.07-1576 sayılı "Faaliyetlere İlişkin Uyulması Gerekli Esaslar Hakkında Talimat" konulu talimatnamesini tekrar hatırlamakta fayda vardır (3.sayfa);

Fatura Ödeme İşlemlerinde Kullanılan POS Hizmeti Hakkında:
Ödeme veya elektronik para kuruluşuna tahsis edilen fiziki POS cihazı üzerinden temsilciler tarafından kredi kartı aracılığıyla fatura ödeme işlemi yapılması durumunda; sadece fatura ödemelerine aracılık işlemlerine açık olacak şekilde kapalı devre fiziki POS cihazları kullanılması, söz konusu POS'lardan temsilci tarafından sunulan diğer mal veya hizmetlere ilişkin tahsilat yapılmaması gerekmektedir.

İlke kararına göre, Kuruluşlarca fatura ödemelerinin Kanuna aykırı olarak ticari amaçla gerçekleştirilip gerçekleştirilmediğinin tespitine yönelik alınması gereken TEDBİRLER şunlardır;

  • Gerçek kişiye ait yapılan fatura ödemelerinin aylık toplamının 20 adedi geçmesi halinde gerekli incelemeler yapılır.Eğer ticari amaçla ödemeler yapılmışsa gerekli önlemler alınarak bu tür işlemler engellenir.
  • Tüzel kişiye ait yapılan fatura ödemelerinin aylık toplamının 70 adedi geçmesi halinde gerekli incelemeler yapılır. Eğer ticari amaçla ödemeler yapılmışsa gerekli önlemler alınarak bu tür işlemler engellenir.
  • Kuruluşlar, temsilcileri üzerinden ticari amaçlı toplu fatura ödenmesini engeller ve gerekli kontrol mekanizmalarını tesis ederek tedbirler alır.
Bu kısım kritik; çünkü, sektördeki birçok fatura ödeme lisanslı kuruluşun bazı temsilcilerle bir nevi distribütör ya da toptancı olarak çalıştığı ilke kararında değerlendirilmektedir, ki tüm pazar bunun bilincinde olsa gerek! Bu tip işlemler, ödeme hizmetlerinin denetim ve kontrol alanın dışına çıkmasına sebebiyet verebilmektedir. Bu bakımdan isabetli bir karar olduğu kanaatinde olmakla beraber, Kuruluşların da bu ilke kararına uymalarının gözetilmesi ve takibi de kritiktir, gerekirse TÖDEB'in ilke kararına uymayan Kuruluşların tespiti halinde TCMB ile birlikte hareket ederek gerekli denetim, yaptırım ve uyarı mekanizmalarını hareket geçirmesi önemli olduğu düşünülmektedir.
  • Otomatik ödemeler hariç iken, gerçek kişi veya tüzel kişinin Kuruluşlar üzerinden 1 aylık fatura sorgulama sayısının aylık fatura ödeme üst sınırının 1.5 katını geçmesi durumunda işlemler incelemeye alınır. Eğer 3.kişiler adına yapıldığı tespit edilirse, gerekli önlemler alınarak bu tür işlemler engellenir.

  • Otomatik ödemeler hariç iken, Kuruluşların temsilcisi olan gerçek ve tüzel kişilerin ilgili Kuruluş sistemi üzerinden 1 aylık fatura sorgulama sayısının, o temsilcinin Kuruluşun sisteminden aylık gerçekleştirdiği fatura tahsilatı sayısının 1,5 katını geçmesi halinde söz konusu temsilcinin faaliyetleri incelemeye alınır.

Kuruluşların yukarıdaki durumlara dair inceleme sonucunda tespitte bulunması halinde derhal TCMB'ye bildirmesi gerekiyor.


Onaylandığı tarih yani 12.01.2022 itibariyle yürürlüğe girmiştir.

TÖDEB'in aldığı bu ilke kararları kesinlikle yerinde olmuştur. Sektörün sağlıklı şekilde regüle edilmesi, finansal hizmetler alanına dair rekabetin korunması ve haksız rekabetin önlenmesi ile kayıtdışılığın engellenmesi bakımından çok doğru bir kararlar silsilesidir.

Bu noktada, daha önce paylaştığım şu linkteki yazıda bahsi geçen platforma da bir göz atmanızı mutlaka tavsiye ederim.

payofin.com

Hem ilgili kanun ve mevzuatlarla tam uyumu sağlıyor olması hem de anlaşmalı temsilcilerle beraber kazan-kazan ilişkisi içerisinde tüm paydaşlarına fayda üreten bir platform olduğunu belirtmek gerek.

FaaS fintech-as-a-service (ya da diğer bir deyişle fatura-as-a-servis) iş modeliyle sektörde giderek çok daha fazla lisanslı Kuruluş ve birçok temsilci tarafından tercih edilen ve sunduğu güvenli API'leri sayesinde, fatura üreten 500'den fazla kurum ve iş ortağı 10'a yakın bankayla beraber etkin, yaygın ve verimli bir platform hizmeti sunuluyor.

TÖDEB'in yeni yıldaki bu ilk ilke kararı sektör için hayırlı olsun.

Projelerin hakkında görüşmek, soruların varsa yanıt almak ya da sadece tanışmak için online bir görüşme yapmak istersen:

Şayet yorum yapmak isterseniz buradan giriş yapabilirsiniz!