Metaverse Dedikleri Ne Ola ki?
Bugünlerde sıkça duyduğumuz terminolojilerden biri de şüphesiz "METAVERSE" oldu. Çoğunlukla bu kelimeye, yine gündemdeki bir terminoloji olan ve aileden biri sayılabilecek "NFT" ile birlikte çokça rastlıyoruz. NFT mevzusuna şimdilik girmeyeyim. İnternette yerli yabancı sayısız kaynak bulabilirsiniz, hatta Youtube'da bu konuda bir hayli video dahi bulunuyor. Faydalanabilirsiniz. Diğer yandan, gelin şu metaverse konusuna biraz bakalım.
Haydi başlayalım!
Metaverse kavramını anlamak için öncelikli olarak kelimenin kendisine bakmalıyız. “meta” Yunancada “sonra, öte” anlamına gelen bir kelime. Meta kelimesi ve İngilizcedeki “universe” kelimelerinin birleştirilmesi ile türetilen Metaverse de “evrenötesi” anlamına geliyor.
Peki “evrenötesi” yani “Metaverse” terimi ile ne kastediliyor? Kısaca açıklamak gerekirse Metaverse, tüm dijital dünyaların birleştirilmesiyle oluşturulan kolektif bir sanal paylaşım alanına, yani içinde tüm dijital dünyaların bulunduğu kurgusal evrene verilen isimdir. Birçok insana göre, gelecekte oluşturulacak olan bu Metaverse’e sanal gerçeklik veya artırılmış gerçeklik yoluyla ulaşmak mümkün olacak.
İnternet her zaman insanları birbirine bağlamakla ilgili olmuştur. Son otuz yılda, internet teknolojisi gelişti ve hepimizin web ile etkileşim şekli de onunla birlikte gelişti. Çok şey değişti, ancak çevrimiçi tabanlı toplulukların üç önemli dönemi şöyle düşünülebilir:
Web 2.0 ile mobil internet, interneti nasıl, nerede, ne zaman ve neden kullandığımızı değiştirdi. Buna karşılık, bu durum kullandığımız ürünleri, hizmetleri ve servisleri de değiştirdi. Bu da kurumların, firmaların, işletmelerin iş modellerini, organizasyon kültürünü ve stratejileri ile politikalarını da değiştirmiş oldu – İşte Web 3.0 Metaverse de aynı şeyi yapma potansiyeline sahip.
Bir Metaverse, işlev görmesi için birden fazla teknoloji ve trend gerektirdiğinden, kombinatoryal bir yeniliği temsil eder. Katkıda bulunan teknik yetenekler arasında artırılmış gerçeklik (AR), esnek çalışma stilleri, başa takılan ekranlar (HMD'ler), bir AR bulutu, Nesnelerin İnterneti (IoT), 5G, yapay zeka (AI) ve uzamsal teknolojiler yer alıyor.
Metaverse kavramının etrafında, çoğu önceden Metaverse şirketleri olduğunu iddia eden veya insanların dijital ve fiziksel gerçekliklerini geliştirmek veya artırmak için Metaverse'ler yaratan teknoloji şirketleri tarafından yönlendirilen bir "hype" olduğu söylenebilir.
Ancak, şu anda aşağıdaki gibi ayrı ayrı ortamlarda veya platformlarda gerçekleşen bir takım faaliyetlerin eninde sonunda tek bir Metaverse'de gerçekleşeceğini söylemek çok da yanlış olmayacaktır:
- Çevrimiçi avatarlar için kıyafet ve aksesuar satın alma
- Dijital arazi satın almak ve sanal evler inşa etmek
- Sanal bir sosyal deneyime katılmak
- Sürükleyici ticaret yoluyla sanal alışveriş merkezlerinde alışveriş
- Sürükleyici öğrenme deneyimi için sanal sınıfları kullanma
- Dijital sanat, koleksiyon ve varlık satın alma (NFT'ler)
- Çalışanlar, müşteri hizmetleri, satış ve diğer iş etkileşimleri için dijital insanlarla etkileşim kurma
Bir Metaverse'in kalıcı, merkezi olmayan, işbirliğine dayalı ve birlikte çalışabilir fırsatlar ve kuruluşların dijital işi genişletmesini sağlayacak iş modelleri sağlaması bekleniyor .
Bir Metaverse'in iş fırsatları nelerdir?
Bugün, hepsi kendi Metaverse sürümlerini oluşturan birçok bireysel kullanım durumu ve ürün var. Birden fazla sektördeki fırsatlar ise şunları içerir:
- Yüksek öğrenim, tıp, askeri ve diğer ticaret türleri, daha kapsamlı bir öğrenme deneyimi sunabilir. Çerçeveyi Metaverse sağlayacağı için kendi altyapılarını oluşturmaları gerekmez.
- Son iki yılda popülerlik kazanan sanal etkinlikler, artık daha entegre teklifler sunabiliyor.
- Perakende, erişimini daha karmaşık ürünlere izin veren sürükleyici bir alışveriş deneyimine genişletebilir.
- Kuruluşlar, sanal olarak artırılmış çalışma alanları aracılığıyla çalışanlarıyla daha iyi etkileşim, işbirliği ve bağlantı kurabilir .
- Sosyal medya, kullanıcıların üç boyutlu avatarlar aracılığıyla etkileşimde bulunabileceği Metaverse'e geçebilir.
GARTNER'in yayımladığı makale bir takım önerilerle sona eriyor, bunlar;
Teknoloji inovasyon liderleri için öneriler
- Metaverse'in yerleşik altyapısından ve katılımcılarından yararlanan dijital iş stratejileri geliştirin.
- Metaverse ile yeni fırsatlara ve iş modellerine odaklanan fikir ve inovasyon yönetimine öncülük edin.
- Bu yeni kalıcı ve merkezi olmayan ortamda benzersiz teknoloji riskini, gizliliği ve güvenlik etkilerini belirleyin.
- Metaverse'in ortaya çıkan bir teknoloji olarak gerektirdiği sonuçları, fırsatları ve engelleri listeleyin olarak belirtilmiş.
Eveet! Nur topu gibi yeni bir teknolojimiz daha var. Şimdi bunun etrafında neler olacak, neler gelişecek, neler konuşalacak hep beraber izleyelim. Umarım bu kavramın içini daha boşaltmadan başkaca bir teknoloji "hype" daha karşımıza çıkmaz derdim ama mümkün değil! Çünkü teknoloji günümüzde artık eksponansiyel büyüme döneminde, herşey çok hızlı gelişiyor ve hızla tüketiliyor. İzleyelim görelim ;)
Kişisel görüşüm ise; daha çook uzun yıllar "metaverse, nft, crypto, blockchain, vs." kavramlarını konuşacağız, projeler geliştirip yenilikçi projeler göreceğiz, bildiğimiz anlamda iş yapış biçimlerimizi değiştirmeye devam edeceğiz.
Sevgiyle ve sağlıcakla kalın.
